KONCERT MUZYKI DAWNEJ
3 czerwca 2015 r. miejski ratusz, na zaproszenie Burmistrza Miasta Przeworska oraz Państwowej Szkoły Muzycznej w Przeworsku, gościł parę znakomitych wrocławskich artystów Julię oraz Krzysztofa Karpetów.
Małżeństwo swoją grą na violach da gamba przeniosło publiczność w świat renesansu i baroku, ukazując nam piękno muzyki dawnej. Pan Krzysztof wraz małżonką przy każdym kolejnym utworze uchylali tajemnice instrumentu, jego specyfikę, i jak się okazało, bardzo dużą wrażliwość na warunki zastane w danym pomieszczeniu. Instrument bowiem wykorzystuje struny oraz progi wykonane z jelit zwierzęcych.
To niezwykłe wydarzenie artystyczne pozwoliło widowni, która w całości wypełniła salę, na chwilę oderwać się od codzienności i przeżyć niezapomniane chwile z tak wykwintną i kunsztowną muzyką. Po kilku bisach i owacjach na stojąco, zastępca Burmistrza Miasta Przeworska Wojciech Superson podziękował wykonawcom i zaprosił na kolejne występy. Wszyscy obecni byli tak zainteresowani tymi charakterystycznymi instrumentami, że jeszcze dłuższą chwilę po koncercie Państwo Karpetowie dzieli się swoją wiedzą o violi da gamba.
Gamba wywodzi się z Hiszpanii, gdzie w drugiej połowie XV wieku pojawił się instrument zwany vihuela da arco (kształtem przypominający dzisiejszą gitarę), na którym grano smyczkiem. Na początku XVI wieku vihuela przeniknęła na Półwysep Apeniński, gdzie przeszła transformację i stała się violą da gamba. Charakterystyczne cechy tego instrumentu to sześć strun, zaopatrzony w progi gryf, płaska tylnia płyta oraz ramionami wychodzącymi z szyjki pod kątem ostrym. Gamba otrzymała terckwartowy strój na wzór lutni, z tercją wielką między środkowymi strunami. Taki rozkład interwałów pozwala grać na violi nie tylko melodycznie, ale i harmonicznie, wykorzystując dwudźwięki i akordy. Viola da Gamba „przeszła” można powiedzieć przez całą Europę zaznaczając się w znacznym stopniu w tradycję muzyki w takich krajach jak Włochy, Hiszpania, Niemcy, Anglia jednak to Francja stała się krajem, gdzie viola da gamba uzyskała status najszlachetniejszego z instrumentów. Teoretyk muzyki, Marin Mersenne (1588 -1648) stwierdzi w jednym ze swoich pism, że dźwięk gamby jest najbardziej zbliżony do głosu ludzkiego, a ten od zawsze był uznawany za najpiękniejszy i najdoskonalszy instrument stworzony przez samego Boga. Taka nobilitacja doprowadziła do niesłychanego rozwoju solowej muzyki na violę. Od drugiej połowy wieku XVII aż do lat czterdziestych następnego stulecia, powstał ogromny zbiór utworów solowych, duetów, kompozycji z basso continuo oraz kantat i innej muzyki kameralnej z udziałem violi. Przez długi czas, jak dowiadujemy się z zachowanych świadectw, żaden koncert nie mógł się odbyć bez udziału choćby jednej basowej gamby (konsorty nie cieszyły się już wtedy we Francji popularnością). To właśnie we Francji żyli i tworzyli najbardziej znani kompozytorzy muzyki gambowej. Panu de Sainte Colombe przypisuje się dodanie siódmej struny do gamby, co poszerzyło skalę instrumentu o kwartę w dół. To on był nauczycielem najsłynniejszego pokolenia gambistów francuskich, wśród których wyróżnił się zwłaszcza Marin Marais.
Dopiero w początkach XX wieku,na fali odkrywania na nowo utworów dawnych mistrzów, viola da gamba zaczęła pojawiać się w świadomości wykonawców i słuchaczy, aby ostatecznie w latach 60-tych powrócić tryumfalnie do sal koncertowych. Źródło: http://www.gambasada.pl/viola-da-gamba
Źródło http://www.przeworsk.um.gov.pl/aktualnosci/1863-koncert-muzyki-dawnej-